Na het begin nu van de Eerste Politionele Actie besloot Helfrich een Arnbonnese marine-officier, KJ. Vigeleijn Nikijuluw, naar Indië te zenden met de opdracht, groepen uit de Indonesische bevolking tegen de Republiek te mobiliseren. Op I augustus schreef hij aan Pinke (tekst: a.v., d!. X, p. 180-81): 'Het is gelukt Vigeleijn uit te zenden. Hij vertrekt 4 augustus en neemt deze brief mee. Hij zalje alles vertellen doch enkele dingen moet ik namens de minister vastleggen. Zijne Exc. wenst volstrekt niet dat Vigeleijn zich als marine-officier met de politiek bemoeit, laat staan tegen de regeringspolitiek ageert, althans in het openbaar. Wat hij subversief doet, laat de minister koud, doch hij wil er niet van horen.'
Boerzelaer van Oosrerhour, C G. W. H. van
Djokjakarra
Drees, W.
Helfrich. C. E. L.
Michiels van Verduynen, E. F. M. J.
Pinke, A. S., 3." 143, 144; 12
Politionele Acties (in Indië)
Schagen van Leeuwen, J. J. A.
Schermerhorn, W.
Veiligheidsraad
Vigeleijn Nikijuluw, K. J.
DE WORSTELING MET DE REPUBLIEK INDONESIËOp IS en I6 augustus hield de Partij van de Arbeid in Amsterdam een buitengewoon congres ter bespreking van de Indonesische kwestie. De oppositie, een minderheid, roerde zich geducht. Ook Schermerhorn sprak. De verwijten welke hij in Nederland van partijgenoten te horen had gekregen over zijn onduidelijke houding in Batavia, hadden zijn zekerheid verder ondermijnd - 'in een speech van een half uur heeft hij'
, schreefFrans Goedhart aan de al eerder bedoelde geestverwant in Batavia, 'zijn betoog viermaal met een misselijke huil- en snotterpartij onderbroken ... Hij zag kans, in één zin tegelijkertijd te verklaren dat hij vóór en tegen de actie van 20 juli was geweest'; zijn betoog evenwel, concluderend dat de lijn van Linggadjati moest worden doorgetrokken, werd met 'een ontzaglijke ovatie'
beloond.' In overleg met Drees had het partijbestuur een resolutie voorbereid die de twee punten bevatte waaraan deze in de ministerraad koste wat kost wilde vasthouden: er mocht geen opmars naar Djokjakarta plaatsvinden" en Nederland diende zich aan eventuele besluiten van de Veiligheidsraad te conformeren.