Nu werd, zien wij het goed, die door de conventies voorgeschreven dwang in haar speciale geval door twee factoren versterkt. Booy geeft de eerste aan, waar hij er op wijst, 'dat het Huis van Oranje, toen de training voor het leven van Wilhehnina begon, in de sterke herinnering leefde aan een kroonprins wiens bestaan door wilszwakte getekend was.'4 Hiermee werd de zieke prins Alexander bedoeld." Op grond van die heugenis werd besloten, met de opvoeding van Wilhelmina geen risico te nemen, 'ieder slap toegeven van mij werd', aldus Wilhelmina-zelf, 'dadelijk streng aangepakt, soms zelfs met verwijzing naar het bedoelde antecedent." Koningin Emma (haar eigen Duitse opvoeding kan hierbij een rol gespeeld hebben) meende goed te handelen door met nimmer aflatende gestrengheid haar enig dochtertje zo spoedig en nadrukkelijk mogelijk in te stellen op 's levens hardheid. Dat werd welnooit drastischer gepoogd dan in de nacht van hetBooy:p.A.v., p.Koningin Wilhelmina:p.Booy:p.• Brief,dec.vanBooy.Koningin Wilhelmina:Alexander. prinsBooy, Th.Eenzaam maar niet alleenEmma, koningin-moederWilhelmina, koninginDE DWANGoverlijden van Willem III, toen de tienjarige wilhelmina gedwongen werd, geruime tijd geheel alleen bij zijn lijk in de sterfkamer te zitten ten einde zich te doordringen van de majesteit van de dood.' Twee-en-zeventig jaar later, 'de laatste dag in november I962 dat zij nog een poging deed om. op te staan, ging dat met de roep: 'Ik wil geen Alexander zijn, mijn moeder heeft altijd gezegd: je moet je er tegen in zetten.' '2