Het lag voor de hand dat de Japanners na de Duitse bezetting van Nederland zouden trachten, de aardolieleveranties uit Nederlands-Indië belangrijk uitgebreid te krijgen. Er werd in Batavia onderhandeld, maar daarbij werden de Japanse wensen slechts zeer ten dele ingewilligd. Uiteraard begreep men, en niet alleen in Batavia, dat Japan steeds sterker blootgesteld zou worden aan de verleiding, met geweld te grijpen wat het door overleg niet bemachtigen kon, Vandaar ookdat in de periode eind november '4o--eind april '
41 een
Australië
Batavia
China
270. 272. 289. 310. 350. 363. 364. 373. 385. 387. 426• 567. 577n• 630. 643. 906• 934; 5
Hainan
Indo-China, Frans
Japan
Nieuw-Zeeland
Singapore (eiland/stad)
Spratly-eilanden
Tsjiang Kai-sjek
Tsjoengking
Verenigde Staten
AMERIKA KOMT IN DE OORLOGalleen tussen Engelsen en Nederlanders, maar daar kwamen in februari de Australiërs en in april de Nieuw-zeelanders en de Amerikanen bij. Een ieder besefte er dat een adequate defensieve strijdmacht in dit deel van de wereld alleen met grootscheepse Amerikaanse hulp opgebouwd kon worden; die hulp werd evenwel, gelijk reeds eerder betoogd, door Washington geweigerd. Men kon nu eenmaal niet alles tegelijk doen en wat het zwaarste was, moest het zwaarste wegen. 'Collapse in the Atlantic would be fatal, collapse in the Far East would be serious but not fatal' - aldus de opinie van de chef van de Amerikaanse legerstaf, generaal George C. Marshall, en niet alleen de chef van de marinestaf, admiraal Harold E. Stark, maar, wat beslissend was, óók president Roosevelt sloot er zich bij aan.! Dat betekende niet dat er later in '4I niet toch wape~en en versterkingen naar Zuidoost-Azië gezonden werden, door de Amerikanen hoofdzakelijk naar de Philippijnen die deel waren van hun imperium, maar die toevoer kon hoogstens de defensie iets versterken; een werkelijk afschrikwekkende werking op Japan kon hij niet hebben.