I William Manchest~r: American Caesar. Douglas Mae/uthur 1880-1964 (1979), P·377·Churchill, W. S.HonsjoeIwo-jirnaJalta, conferentie van -Joint Chief of Staff(Ameribanse)KioesjoeKrijgsgevangenen (Verre Oosten). Geallieer- deMacArthur, D.Malta, conferentie van -Manchester, W.ManilaOkinawaOorlogsmisdaden (japanse)Roosevelt, F. D.United States ArmyNEDERLANDS-INDIË TERZIJDE GELATEN HOE JAPAN DE OORLOG VERLOORDe gevechten op Luzon waren nog gaande toen MacArthur aandacht ging besteden aan mogelijke operaties in Nederlands-Indië dat, met uitzondering slechts van Sumatra (dat viel onder Mountbattens Southeast Asia Command), tot zijn gezagsgebied behoorde. Hem trokken in de eerste plaats de aardolie-installaties van Tarakan en Balikpapan aan, welker aardolie hij wilde gebruiken voor de ontzaglijke vloten (oorlogsschepen zowel als transportschepen) welke voor de invasie van japan nodig zouden zijn. Begin februari '45 deed hij de joint Chiefs of Staff weten dat hij voornemens was zich met Australische troepen van Tarakan en BaIikpapan meester te maken. Hij had daar extra transportschepen voor nodig en verzocht derhalve zijn Amerikaanse chefs, goed te vinden dat hij voorlopig 48 transportschepen en ro speciale troepentransportschepen in zijn gezagsgebied vasthield. Dat verzoek werd door de joint Chiefs of Staff niet ingewilligd. De oorlog in Europa (Hitler's Ardennen-offensief was afgeslagen maar de Rijn was nog niet overschreden) vergde veel groter trans-Atlantische transporten dan men in de herfst van '44 had voorzien en bovendien waren schepen nodig om hulpgoederen voor de burgerbevolking over te brengen naar Italië en Frankrijk - alleen al dat tekort aan schepen maakte het moeilijk, MacArthur tegemoet te komen. Daar kwam bij dat het in Washington voor waarschijnlijk werd gehouden dat de aardolie-installaties van Tarakan en Balikpapan dusdanig verwoest zouden zijn dat men er weinig aan zou hebben. Het enige dat de joint Chiefs of Staff in MacArthurs voorstel beviel, was dat hij ter verovering van Tarakan en Balikpapan Australische troepen wilde inzetten, niet Amerikaanse - de joint Chiefs voelden er niet voor (en wisten dat de Amerikaanse publieke opinie er ook niet voor voelde), Amerikaanse militairen het herstel van het Nederlands gezag in de Indische archipel op te dragen. J Voor dat laatste meende MacArthur in het geheel geen Amerikaanse troepen nodig te hebben. Hij wist dat de japanners op java maar een geringe troepenmacht hadden en deed Marshall op 27 februari weten dat hij van plan was, op r8 mei de Australiërs bij Balikpapan te laten landen;
ofMilitary History) United States Army in World War II, The flVar Department, M. Matloff:Aardolie (produktie, insrallaries)BalikpapanBorneoJoint Chief of Staff(Ameribanse)MacArthur, D.Marshall, G. CMadoff, M.Mounrbarten, L.South-East Asia Command (SEA C)Tarakanvervolgens wilde hij naar Zuid-Borneo jachtvliegtuigen overbrengen en tenslotte wilde hij de Australiërs eind juni Batavia laten bevrijden. Hij wees er Marshall en de andere joint Chiefs op dat de Verenigde Staten krachtens de ook door Nederland begin april '42 goedgekeurde overeenkomst waarbij de strategische verantwoordelijkheid voor de oorlog in de Pacific louter bij de Verenigde Staten was komen te berusten, verplicht waren, N ederlands- Indië te bevrij den. 'To eliminate consideration of the Netherlands East Indies', schreef hij, 'after freeing Australian and United States territories' (Australisch Nieuw-Guinea bijvoorbeeld en Goeam en de Philippijnen) 'and re-establishing governments therein would be invidious and would represent a failure on the part of the United States to keep faith.' Bovendien: