Geen wonder was het dat de vergelijking tussen de omstandigheden die men ten tijde van het Nederlands bewind had gekend, en die welke zich onder het Japanse gingen voordoen, spoedig ten nadele van de Japanners uitviel. Op veruit de meeste nationalisten kregen de Japanners in '42 vat en ook delen van de Indonesische jeugd lieten zich toen (en later) winnen door de Japanse parolen, maar 'de gewone kampong-bevolking van oudere leeftijd bleefhier vrijwel ongevoelig voor', aldus een Nippon-werker die in '42 'vele malen' de stads-kampongs van Batavia introk 'teneinde de stemming van de bevolking te peilen ... De voornaamste klachten waren die betreffende gebrek aan voeding en kleding.'? In '42 al! In april '43 viel het het Japanse militaire bestuur in Bandoeng op dat de stadsbevolking geen enthousiasme toonde bij de viering van Hirohito's verjaardag: Zes maanden later, in oktober '43, kreeg Bouwer in dezelfde plaats een57Arbeidsinzet (Indië)Bouwer, J. B.Hongersnood (Ned.-Indië)KrankzinnigeninrichtingenPekalonganPeltzer, 0.'KOM GAUW, AMERIKA!'Indonesische vriend op bezoek, die werkzaam was op de vertaalafdeling van het hoofdbureau der Staatsspoorwegen: