DE BEWAKINGSDETACHEMENTEN VAN DE NAAR ENGELAND OVERGEBRACHTE DUITSE PARACHUTISTEN EN LUCHTLANDINGSTROEPEN (p. 5, laatste alinea, en p. 6, eerste alinea). Hier was ook een marinedetachement bij.
GENERAAL G. B. NOOTHOVEN VAN GOOR (P.24, r.5). Zijn rang was generaal-majoor.
DE' VANK INS BERG EN'
(p. 33, r. I 0). Was een artillerie-instructieschip, niet een lichte kruiser.
KOLONEL H. J. PHAFF (p. 39, r. 8). Als zijn rang is abusievelijk 'majoor'
vermeld.
HET NEDERLANDSE LEGIOEN IN CONGLETON (p. 39, r.7). Hetwas daar in enkele leegstaande fabrieken (niet in één fabriek) gehuisvest (zelfde correctie: p. 705, tweede alinea - ds. van Dorp schrijft daar over de grootste fabriek).
LUITENANT-KOLONEL (OVERSTE) VAN DE PLASSCHE (p.S2, r.14 V.O.). Als zijn rang is abusievelijk 'majoor'
vermeld.
HET VERBLIJF VAN KONINGIN WILHELMINA Bij LONDEN 1944-45 (p. 109, tweede alinea). Benoorden Londen betrok de koningin eerst een villa in South Mimms. Die villa was het die op 20 februari '44 bijna door een Duitse vliegtuigbom werd getroffen. Nadien ging de koningin Lanesu/ood bewonen, niet Stubbings House. Begin mei '45 (niet in april) verhuisde zij naar een landhuis bij Breda.
DE GEHEIME AGENT J. C. KIST (p.129, r.20). Was niet een marineofficier.
ONDERSCHEIDING VOOR ENGELANDVAARDERS (p.I29, r.20). Was het Kruis van Verdienste, niet het Bronzen Kruis (zelfde correctie: p. 183, r. I7).
GERBRANDY EN DE ENGELSE TAAL (p. 135, r.20-12 V.O.). Gerbrandy nam les en volgde een Linguaphone-catsas en dáártoe had hij een koffergrammofoon aangeschaft, niet om naar klassieke muziek te luisteren - hij had geen enkel gevoel voor muziek.'van de Vijver'
aangegeven.
MR. W. G. PEEKEMA EN DE PETITIE-SOETARDJO (P.243, noot 3). Hij had deze aan gouverneur-generaal van Starkenborgh, niet aan minister Welter ontraden.
DRIE MOTIES IN DE VOLKSRAAD (p.246, r.6-7). Deze moties zijn niet aangenomen maar vóór de stemming door de indieners uit protest tegen de starre houding van het gouvernement ingetrokken.
DE IN DONES ISCHE 'RADEN'
-TITEL (p. 247, noot 2). Dit was een adellijke titel die niet door het gouvernement verleend werd.
TEKSTCORRECTIE (p.266, r.z). Voor 'opdragen'
leze men: verzoeken.
PEA R L HAR B 0 R (p. 277, r. 6). De getroffen Amerikaanse slagschepen werden niet 'vernietigd'
men leze: uitgeschakeld (zelfde correctie: P.294, r. 8-9).
DE CAPITULATIE TE SINGAPORE (p.290, r. 17). Hierdoor raakten tachtig-, niet honderddertigduizend Britse militairen in krijgsgevangenschap.
LUITENANT-KOLONEL N. L. W. VAN STRATEN (p.299, r.4). Zijn rang is abusievelijk als 'kolonel'
aangegeven.
VERTREK VAN HET ISTE BATALJON VAN DE IRENE-BRIGADE NAAR NED ERLA N D S- I N D I Ë (p.304, r. 6). Tot de eersten die vertrokken, behoorde niet de stafcompagnie maar een groep lagere militairen.
KAPITEIN A. C. DE RUYTER VAN STEV ENINCK (p. 304, r. 15). Werd tot majoor, niet tot luitenant-kolonel bevorderd.
LUITENANT-GENERAAL GEORGE H. BRETT ALS PLAATSVERVANGER VAN WA VELL (p. 310, r. 5-4 V.O.). Zijn benoeming had te maken met het feit dat hij een Amerikaan, niet met het feit dat hij een luchtmachtgeneraal was.
KAPITEIN-TER-ZEE J. W. TERMIJTELEN (p.3I9, r.I4). Zijn rang is abusievelijk als 'schout-bij-nacht'
aangegeven. 13
DE RANG VAN LUITENANT-ADMIRAAL IN DE I9DE EEUW (P.327, noot I). Deze rang is in 1814 verleend aan van Kinsbergen, in 1852 aan prins Hendrik, in 1863 aan kroonprins Willem.
HET AMERIKAANSE SCHIP 'LANGLEY'
(p. 328, r.ç). Was een vliegtuigtransportschip, geen licht vliegdekschip.
DATUMCORRECTIES (p.34I). In r. 8 leze men: 5 of 6 maart, in r. 12: 8 maart, in r. 14: 4 maart.
DE DIGOELISTEN NAAR AUSTRALIË (p. 341, r. 8-6 V.O.). Hun overbrenging vond in '43, niet in '42 plaats.
A. H. J. LOV IN K (p. 343, r. 3). Was geen dr.
DR. P. HONIG (p. 343, r. 18). Was geen ingenieur. * VAN MOOKS PERSOONLIJKHEID (p. 367, r. 13-II V.O.). De woorden: 'hij had voor de persoonlijke problemen van zijn medewerkers geen grein belangstelling, ze moesten maar doen wat hij opdroeg', zijn geschrapt.
DE DATUM VAN VAN MOOKS BENOEMING TOT MINISTER VAN KOLONIËN (p. 369, r. 14). Is 25, niet 21 mei '42 (zelfde correctie: p. 1519, r.z).
IR. O. C. A. VAN LIDTH DE JEUDE EN COLIJNS VIJFDE KABINET (p. 373, r. 17-18). Hij was daar wèllid van.
KAPITEIN DR. J. M. SOMER (p. 377, r. 14 V.O.). Hier ten onrechte aangeduid als 'majoor'
.
TEKSTCORRECTIE (p. 380, r. 17). Voor 'tot'
leze men: als.
TEKSTCORRECTIE (p. 399, r. s). Voor 'geheel'
leze men: een deel van.
HET BOMBARDEMENT VAN ROTTERDAM OP 3 I MAART '43 (P.407,
DE WERELDRAAD VAN KERKEN (p.42I, r. 16). Deze was nog slechts in oprichting.
DE FIN ANCIËN V AN HET SCHEEPV AARTFON D S (p, 454, tweede alinea). Wij schreven dat de tekorten van I juni '42 tot I juni '
45 ca. 12 mln pond beliepen - dat gegeven is nietjuist. De Algemene Rekenkamer heeft ons bericht dat het fonds, dat uiteindelijk (zoals door ons vermeld) een tekort bleek te hebben van ruim f 41 mln, per 3I december '45 een liquiditeitsoverschot toonde van 23 mln pond. Wij hebben dan ook ten onrechte verondersteld (p.462, r. 5-3 v.o.), dat de betalingsmoeilijkheden waarin de regering in de lente van '44 kwam, onder meer uit het nadelige saldo op de exploitatie van de koopvaardijvloot zijn voortgevloeid - bepalend was de wens van de regering om voor de rehabi litatie van Nederland en van Nederlands-Indië en voor de heropbouw van de koopvaardijvloot de nodige activa te reserveren.
HET SURINAAMSE BAUXIET (P.504, r.II V.O.). Dejuiste formulering is: werd in de Verenigde Staten tot aluminium verwerkt.
DE BEWAKING VAN HET KAMP OP DE]ODENSAVANNE IN SURINAME (p. 507, r. 13). Deze werd in '43 door Surinaamse schutters overgenomen.
DE TOCHT OVER DE PYRENEEËN (p. 518, r. 17). Was in de winter niet 'praktisch onmogelijk'
maar wèl buitengewoon moeilijk. Beren en wolven (p. 5I9, r. 17-16 v.o.) kwamen er niet meer voor. * DE CERTIFICATEN VAN HET ECHTPAAR DE LEEUW-GERZON (p. 537, r. I2-I3). Dit echtpaar verwierf in Jeruzalem geen echte certificates voor toelating tot Palestina maar het vervaardigde nagemaakte certificates die naar bezet gebied werden gestuurd.
TEKSTCORRECTIE (p. 58I, r. 3 V.O.). Men leze: de vroegere Vichy-concentratiekampen.
DR. HENRI VLEESCHDRAAGER (p. 587, r. I4 V.O.). Ten onrechte vermeld als: Henri Vleesdrager (zelfde correctie: p. 588, r. IS en r.8 v.o.).'DUTCHPARIS'
(p. 588, r. 14-15). Van Cleeff was al eind '43 gearresteerd.
P. E. TEPPEMA (p.635, r. 12 V.o.). Was geen mr.
F. C. BARO N VAN AERSS EN BEYER EN VAN VOS HO L (p. 635, r. II V.O.). Was geen mr.
JHR. W. F. VAN LENNEP (p.635, r.ç V.O.). Was geen mr. Zijn familiebuiten (p. 703, r. 19) lag in Gelderland, niet in Overijssel.
TEKSTCORRECTIE (p. 646, r. 17). Voor 'wisseling'
leze men: uitwisseling.
VAN KLEFFENS' NOTA UIT MEI '
42 (p.652, r.8). Dit stuk is niet verloren gegaan.
HET KAMP TE WOLVERHAMPTON (p.706, r. 8). Kende wèl een, zij het klein, exercitieterrein.
MAJOOR D. VAN VOORST EVEKINK (p.706, r.o V.O.). Zijn rang 1S abusievelijk aangegeven als: luitenant-kolonel.
HANDELEN IN STRIJD MET DE MILITAIRE TUCHT (p. 706, noot 2). Dit werd in de regel door de commandanten bestraft.
MAJOOR MR. H. J. KRULS (p.7IO, r.I3 V.O.). Zijn rang is abusievelijk aangegeven als: kapitein.
VERBETERD FOTO-ONDERSCHRIFT (na p.7I6). Op foto 45 zijn Mit [heil-bommenwerpers afgebeeld, waarvan één voor het wapen van de Militaire Luchtvaart van het Knil in Australië bestemd is.
322 (DUTCH) SQUADRON VAN DE RAF (p.720, r. 16 V.O.).Telde negenen-vijftig Nederlandse jachtvliegers.
OFFICIER-VLIEGER ISTE KLASSE H. SCHAPER (p.722, r.c). Is abusievelijk aangeduid als: kapitein-vlieger.
DE 'TIRPITZ'
(p.723, r. I V.O.). Lag in een Noorse fjord, niet in een haven.
ADMIRAL SIR ANDREW CUNNINGHAM (P.744, r. II v.o.). Zijn voornaam is abusievelijk aangegeven als: John.
KAPITEIN-LUITENANT-TER-ZEE JHR. E. J. VAN HOLTHE (p.750, r. 13-14). Zijn rang is abusievelijk aangegeven als: kapitein-ter-zee.
HARRY HOPKINS (P.759, noot, r.4 v.o.). Was een medewerker van president Roosevelt, niet de Lend-Lease-Administrator.
DE ACTIVITEIT VAN DE NEDERLANDSE OFFICIER VAN JUSTITIE TE LONDEN (P.764, noot 2). Het in r. 16 gegeven cijfer slaat op eind '44. Geseponeerd (r. 18) werden ca. 1250 zaken en aan de rechtbank werden bijna 500 doorgegeven, aan het kantongerecht bijna 700.
TEKSTCORRECTIE (p.768, r. 3). Voor 'of leze men: en.
o ORLOGSMISDRlJVEN DOOR U -BOOT-COMMANDANTEN (p.774, r.4 V.O.). De betrokken gevallen waren zeer zeldzaam. * DE NEDERLANDSE ZEESLEEPBOTEN (p.780, r. 1-2). Er zijn er twee verloren gegaan: behalve de 'Rode Zee'
ook de 'Lauwerszee'
; dat laatste schip is in oktober '40 in het Kanaal op een mijn gelopen - er was maar één overlevende en er waren dertien mannen die omkwamen.
DE RECHTSPOSITIE DER NEDERLANDSE ZEEVARENDEN (P.795, derde alinea). Van de scheepsofficieren waren zeer velen en van de lagere zeevarenden grote groepen wel degelijk georganiseerd. Voorts kende de scheepvaart sinds 1919 een collectieve arbeidsovereenkomst, die evenwel niet gold voor de meeste tankvaartmaatschappij en, voor de kustvaart en voor de in Indië gevestigde scheepvaartmaatschappijen. Er was geen verzekeringsregeling tegen ziekte maar wel een ziekengeldregeling. Schepelingen hadden voorts wel degelijk een wettelijk vakantierecht en de rederijen die niet bij de Stichting Zeerisico waren aangesloten, moesten zich wèl aan de bepalingen van de Zeeongevallenwet houden. Het
TEKSTCORRECTIE (p.8IS, r. II). Incompatibilité d'humeur is de juiste schrijfwijze. * IR. WARNERS EN V AN 'T SANT (p.866, r. 3-S). Voor: 'wetend dat van '
t Sant een van zijn coricurrenten was als mogelijk hoofd van de nieuwe inlichtingendienst', leze men: 'wetend dat van '
t Sant kandidaat was voor de positie van hoofd van een nieuwe inlichtingendienst'. De passage tussen haakjes (r. 3-2 v.o.) vervalt.
VAN 'T SANTS BEHUIZING VAN MIDDEN'
43 AF (p.869, r.ç V.O.). Hij hield zich wat meer op de achtergrond maar verliet Stubbings House niet.
HET PERSOONSBEWIJS (p.87S, r.3 V.O.). Was verplicht voor personen van vijftien (niet zestien) jaar en ouder.
HET BEDANKTELEGRAM DAT MINISTER FURSTNER UIT BEZET GEBIED ONTVING (p. 88S, noot, r.9-U). Dit was eenbedanktelegram van de geheime agent Aart Alblas die tot luitenant-ter-zee derde klasse benoemd was. * IR. WARNERS ALS HOOFD VAN DE INLICHTINGENDIENST AFGEWEZEN (p.933, r. 9-10). Voor 'Warners, diep gegriefd, ging met verdubbelde ijver zijn rapport tegen van 't Sant voorbereiden'
, leze men: 'Er restte Warners niets anders dan verder te werken aan zijn rapport tegen van '
t Sant.' Op p. 1474, r.4-3 v.o. vervallen de woorden: 'die in die tijd zijn uiterste best deed, in de sector van het geheime werk alle touwtjes in handen te krijgen.'
* D. BOEREMA, MEDEWERKER V AN DE GROEP-OOSTERHUIS (p. 937, r. I V.O.). Is in oktober '43 in Perpignan gearresteerd en in juni '
44, na ter dood te zijn veroordeeld, gefusilleerd. * EEN BRITSE GEHEIME OPERATIE VÓÓR DE OPRICHTING VAN HET BUREAU BIJZONDERE OPDRACHTEN (p.964-6S). Het BBO is op IS maart '44 opgericht en heeft zijn eerste geheime agenten in de nacht
DE VOOR KOLONEL DE BRUYNE BESTEMDE WAARSCHUWING VAN 'ZEKERE HUYGENS'
(p. 1049, noot I). Dit was I. D. D. Huygens; hij had contact gehad met van Bilsen en gaf zijn waarschuwing aan twee jonge Nederlanders mee die naar Zwitserland onderweg gingen.
TEKSTCORRECTIE (p. III4, r. I). Voor 'landen'
leze men: eilanden.
KOLONEL SPOOR, HOOFD VAN DE NEFIS IN AUSTRALIË (p. 1I2I, r. 5). Dit werd hij in februari '45, niet '44.
MACARTHURS HOOFDKWARTIER (p. II27, r. 18). Was van eindjuli '42 af in Brisbane gevestigd.
DR. R. E. SMITS (p. II33, r. 9-10). Was directie-secretaris, niet president, van de Javase Bank geweest.
GEZAGSBATALJONS NAAR AUSTRALIË (p. II55, r. II e.v.). Er zijn ca. vierhonderd man in Australië aangekomen.
DE NEDERLANDSE HERVORMDE KERK (p. II97, r. 14). Toegevoegd moet worden dat ook in '33 en '
39 reorganisatievoorstellen verworpen waren.
DR. K. H. MISKOTTE (p. 1197, r.2-1 V.O.). Stond als predikant niet in Rotterdam.
DE NIEUWE KERKORDE VAN DE NEDERLANDSE HERVORMDE KERK (p. 1202, r. 4). Een overgangsregeling werd in de lente van '44 door de Algemene Synode unaniem aanvaard.
DE 'PERSOONLIJKE BOODSCHAP VAN HARE MAJESTEIT DE KONINGI N VOO R HET NATI 0 NAAL COMITÉ'
(p. 1333, laatste alinea, en p. 1334, eerste alinea). Er is geen conflict met Gerbrandy geweest: hij stelde op 10 april '43 een concept op dat koningin Wilhelmina als grondslag nam voor de tekst die zij samen met Beelaerts schreef.
PRINS BERNHARDS DISTINCTIEVEN (p. 1352, r. IO--II). Als generaalmajoor had hij recht op twee gouden en twee zilveren, als luitenantgeneraal op vier zilveren sterren.
HET BRITSE WAR OFFICE (p. 1381, r.6-7). Ten onrechte aangeduid als: War Department.
JACQUES GANS (p.I449, r.4 en r.2-1 V.o.). Verliet bezet Nederland in oktober '42 en kwam na een moeilijke tocht een jaar later in Engeland aan. Hij stond in '43 dus niet met de verzetsgroep CS-6 in contact.
DE WAARSCHUWING IN HET NUMMER VAN 'DE WERVELWIND'
VAN MEI' 42 (p. I472,laatste alinea, en p. 1473, eerste alinea). In de eerste druk van dit deel hebben wij vermeld dat in het nummer van mei '42 van De Wervelwind (vrij algemeen werd verwacht dat het in de zomer van '42 tot grote Geallieerde landingen in West-Europa zou komen) als mededeling 'van bevoegde zijde'
o.m. het volgende zou zijn opgenomen: 'Indien invasie-operaties op til zijn, zal het Nederlandse volk tijdig worden ingelicht en wel door middel van alle Engelse radiostations .... Er zullen in Nederland mensen aanwezig zijn die namens onze koningin hier voorlopig het gezag zullen uitoefenen. De daartoe aan te wijzen personen en instanties zullen via alle radiozenders door onze regering tij·dig worden bekendgemaakt.' Uit deze tekst komt in werkelijkheid slechts de eerste zin in De Wervelwind voor, de rest was er in het illegale Vrij Nederland aan toegevoegd; die rest is door van Randwijk opgenomen
JHR. DR. M.L.VAN HOLTHE TOT ECHTEN (P.1484, r.20). Was vóór de bezetting burgemeester van Zeist geweest en was dus niet ontslagen.