Op 16 juli, drie dagen voor zijn z.g. vredesaanbod in de Reichstag-zitting, had Hitler, gelijk wij al eerder vermeldden, via het Oberkommando der Wehrmacht de drie Wehrmacht-onderdelen (Heer, Kriegsmarine, Lu/twa8e) opdracht verstrekt, de invasie van Engeland voor te bereiden.' Enkele weken hadhij laten voorbijgaan zonder enig plan op te stellen, zonder enige richtlijn aan te geven. Daarmee was kostbare tijd verloren gegaan. Hoopte hij nog steeds dat Engeland zou inbinden? Twee maanden lang, van midden juni tot midden augustus, verscheen overdag geen enkel Duits toestel boven de Britse eilanden. Zwakke nachtelijke aanvallen van een klein aantal bommenwerpers hadden nauwelijks enige uitwerking.
De Engelsen maakten van die onverwachte pauze een nuttig gebruik. Overal werd hard aangepakt, vooral in de fabrieken waar jachtvliegtuigen vervaardigd werden: de arbeiders zwoegden er twaalf tot veertien uur per dag. Van april tot september steeg de productie van jagers van 256 tot 467 per maand. Mocht het tot een Duitse invasie komen, dan gold als richtlijn dat de troepen tot het uiterste stand moesten houden; zij zouden dan gealarmeerd worden met het codewoord 'Cromwell'
en bovendien zouden in het gehele land de kerkklokken beginnen te luiden. Het Britse oorlogskabinet vertrouwde overigens dat Hitler er niet in zou slagen, het Kanaal met een sterke strijdmacht over te steken: nog in juli werd besloten, van de 400 tanks die in Engeland aanwezig waren, ISO naar het Midden-Oosten te zenden samen met meer dan 100 kanonnen; er bleven dus maar 250 tanks in Engeland achter.
Het vertrouwen van het kabinet en van de Britse Chiefs of Staf[ was in de eerste plaats gebaseerd op de superioriteit van de Britse vloot en op het defensief vermogen van de Royal Air Force. Eigenlijk was die laatste factor de belangrijkste. Want als de Luftwaffe er in zou slagen, de Royal Air Force nit de lucht te bezemen en haar gehele bodemorganisatie te vernietigen of te verlammen, dan zouden de Engelse vlooteenheden nauwelijks meer in het Kanaal kunnen doordringen: Hitler zou er heer en meester zijn en zou, van zijn superioriteit in de lucht gebruik makend, zoveel strijdkrachten kunnen overzetten als hij wilde.
Dat alles om de superioriteit in de lucht draaide, werd ook aan Duitse kant beseft. Vooral admiraal Raeder, de Oberbefehlshaber der Kriegsmarine,
ontlenen wij aan de officiële Engelse oorlogsgeschiedschrijving alsmede aan Peter Fleming: Invasion iç
Onder al die impulsen nam het invasieplan in de loop van augustus vaste vorm aan: op een nader te bepalen datum zouden aan de Engelse zuidkust tussen Folkestone en Brighton negen infanteriedivisiesen twee tankformaties (de Duitsers bezaten een paar honderd amfibische tanks) aan land gaan, ondersteund door luchtlandingstroepen; in drie dagen zouden honderdtwintigduizend man landen en acht dagen later zouden er in totaal elf divisies, waaronder vier tankdivisies, op Britse bodem zijn waar dan in de komende weken nog twee-en-twintig infanteriedivisies op zouden volgen. Die strijdmacht moest met grote schepen en motorboten maar grotendeels met weinig zeewaardige rijnaken over het Kanaal gezet worden: die rijnaken moesten tevoren 'ontkopt'
worden en van op- en neerklappende boegdeuren voorzien: dat zou het uitladen op de Engelse stranden vergemakkelijken. Natuurlijk zou het overzetten van die strijdmacht eerst kunnen beginnen nadat de Engelse mijnversperringen in het Kanaal opgeruimd waren (dat zou drie weken vergen) en er was voorts besloten, aan weerszijden van de oversteek-zone eigen mijnenvelden aan te leggen (twee weken). Men nam aan Duitse kant aan, dat het verslaan van het Engelse leger niet veel moeite zou kosten. Het Reichssicherheitshauptamt had al een heel boekwerk laten drukken met de namen en adressen van meer dan tweeduizend Engelsen en anderen die onmiddellijk gearresteerd moesten worden, onder hen minister van Kleffens en de gehele hogere staf van de Nederlandse legatie; grondstoffenvoorraden diende men in beslag te nemen en de Oberbefehlshaber des Heeres, von Brauchitsch, gaf begin september order om, alsEngeland verslagen was en als dan nog verzet geboden zou worden, desnoods de gehele mannelijke bevolking tussen zeventien en vijf-en-veertig jaar naar het continent te brengen. Bene zou van Den Haag naar Londen verhuizen: daar zou hij (tenminste dat zei hij tegen een Nederlands bezoeker) 'Reichskonuuissar für die besetzten britischen Gebiete' worden.!
Op dit gehele plan dat, wat de militaire zijde betreft, in verscheidene opzichten hoogst riskant was, ja op het roekeloze af, rustte als zware hypotheek dat eerst de Royal Air Force bedwongenmoest zijn. Numeriek was de Luftwaffe de meerdere. Bijna 900 Duitse bommenwerpers, meer dan 300 duikbommenwerpers en meer dan 700 één-motorige alsmede ruim 200
1 J. A. van Hamel: 'Niet met oogkleppen'
, Mededelingen van de Neder/. Vereniging voor Intern. Recht (1947), p. 3.
De Battle of Britain werd op I2 augustus ingezet. Spoedig waren de vijf belangrijkste Engelse radarposten zwaar beschadigd en als de Duitsers hun aanvallen op die doelen hadden voortgezet, dan hadden zij de Britse luchtverdediging als het ware van haar 'ogen'
kunnen beroven - maar neen, nieuwe doelen werden uitgekozen: de vliegvelden in zuid- en zuidoostEngeland. Dag na dag kwamen meer dan duizend toestellen van de Luft waffe aanvliegen; welleden zij ernstige verliezen maar de kracht van het offensief verminderde nauwelijks en in de eerste dagen van september ontwikkelde zich (overigens zonder dat de Duitsers dat wisten) aan Engelse kant een hoogst kritieke situatie doordat nu de belangrijkste dirigeerstations de een na de ander uitgeschakeld werden. De radarposten waren hersteld maar wat had men aan waarnemingen die men niet aan de jagers kon doorgeven?
Hitler had inmiddels de invasiedatum voorlopig bepaald: I5 september.
Op 4 september sprak hij te Berlijn in het Sportpalast. Twee zinnetjes wijdde hij aan zijn voornemen: 'Und wenn man in England heute sehr neu gierig ist und [ragt: 'Ja, warum kommt er dann nicht?' Beruhigt euch, er kommt!' Op deze belofte volgde een ovatie die met wilde kreten van haat gepaard gmg.