Hoe Himmler in luttele jaren en nog vóór het uitbreken van de tweede wereldoorlog zijn macht wist uit te breiden, hebben wij in Voorspel al beknopt geschetst en wij komen daarop later in dit hoofdstuk nog terug. Hier willen wij volstaan met op te merken dat hij in de herfst van '43 na Hitler veruit de machtigste man leek in het Derde Rijk en zeker de meest gevreesde was. Het mocht dan waar zijn dat Martin Bormann door zijn voortdurende aanwezigheid bij Hitler misschien meer invloed op deze had, maar Bormann steunde als feitelijk leider van de partij-organisatie der NSDAP op een apparaat dat, met de SS vergeleken, zijn betekenis had zien afnemen. Kenmerkend voor Himmlers optreden was dat hij van ' 33 af als Reichsführer-SS de belangrijkste taken die het vroegere Duitsland tot het door een Herrenvolk geleide Reich moesten transformeren, aan zich getrokken had. Zijn werk was essentieel op de toekomst gericht geweest.