Wij willen nu naar Etty Hillesum luisteren. Zij, de dochter van de rector van het Hilversums gynmasium (feit dat wij reeds vermeldden), had rechten gestudeerd aan de Universiteit van Amsterdam. Ze was met het eerste transport uit de hoofdstad vrijwillig naar Westerbork gegaan om daar, hoofdzakelijk in de ziekenbarakken, hulp te bieden. Vanhet· kamp uit schreef ze, buiten de censuur om, twee brieven aan relaties uit de kring van het illegale blad De Vrije Katheder: de eerste in december' 42, de tweede op dinsdag 24 augustus '43. 1 In de ochtend van die 24ste was, midden uit het kamp, de 37ste deportatietrein vertrokken (de 37ste dus sinds begin novem100 exemplaren. Ze zijn in '62 opnieuw uitgegeven door Bert Bakker (Daarnen'sBakker, B.Gemmeker, A. K.Hillesum, E.Joodse Raad voor AmsterdamKoning, D.De Vrije Katheder233, 280, 283, 284, 286-288, 293, 295-297, 301,3°2,304,3°6,3°8,3°9, 3Il, 312, 315-318, 32 2,334. 347, 348, 364, 365, 373, 375, 383, 385, 386n, 391, 395, 399,4°1,4°3,4°5, 406,408, 410-417,431,437, 442n, 443n, 454, 456-459, 1351,1353; 8ETTY HILLESUMS BESCHRIJVINGber '42): duizendtwintig Joden hadden deze gevuld, onder hen verscheidene zieken. Het transport van 24 augustus '43 gold namelijk als 'straftransport' en dat betekende dat Joden uit de strafbarak die in de ziekenbarakken opgenomen waren, óók meemoesten. Etty Hillesums beschrijving van de nacht vóór het vertrek en van het vertrek zelf biedt een 'moment-opname' van unieke kracht en zuiverheid. Wij citeren: